15 Mart 2020 tarihinde vuku bulan yaralama olayı üzerine yaralanan M.Ç. ve ailesi Yavuz
A.’yı 16 Mart 2020 tarihinde şikayet etmiştir. Bunun üzerine 17 Mart 2020 tarihinde olayda
taraf olan Yavuz A. ve B.İ.’nin ifadeleri alınmış ve olayın şüphelisi Yavuz A. Ankara Çocuk
Mahkemesine sevk edilmiştir. 18 Mart 2020 tarihinde Yavuz A.’nın işlediği ilk suç için ilk
mahkeme görülmüştür.
18 Mart 2020 tarihinde Ankara Çocuk Mahkemesi’nde verilen karar ile çocuk Yavuz A.’nın
sosyal incelemesinin yapılması gerekli görülmüştür. Sosyal İnceleme Raporu’nun 25 Nisan
2020 tarihinde görülecek mahkemeden önce teslim edilmesi uygun bulunmuştur.
SOSYAL İNCELEME RAPORU
Bu rapor 2253 Sayılı Kanunun 20. Maddesi ve Çocuk Koruma Kanunun Uygulanmasına
İlişkin Usul ve Esaslara Hakkında Yönetmeliğin 21. Maddesi Gereğince Hazırlanmıştır.
Görevlendirilen Makam: Ankara Çocuk Mahkemesi
Dosya Numarası: 5690 Sayılı Dosya
Rapor İstem Nedeni: Yavuz A.’nın Çocuk Koruma Kanuna Göre Suç Durumunun İncelenmesi
ve Sosyal İnceleme Yapılması
Rapor İstem Tarihi: 20.03.2020
Rapor Teslim Tarihi: 19.04.2020
Raporu Hazırlayanın Adı-Soyadı, Unvanı: Zeynep İSMİ, Sosyal Çalışmacı
Sosyal İncelemesi Yapılacak Çocuğun;
T.C. Kimlik Numarası: 12345678902
Adı, Soyadı: Yavuz A.
Cinsiyeti: Erkek
Doğum Yeri, Tarihi: Ankara, 01.02.2006
Nüfusa Tescil Tarihi: 03.02.2006
İkametgah Adresi: Fındık Mah. Ceviz Sok. Badem Apt. No:2/1 Kızılay, ANKARA
Baba Adı, Soyadı ve İletişim Bilgileri: H.A., 05320000000
Anne Adı, Soyadı ve İletişim Bilgileri: Ç.A., 05410000000
Sorunun/Suçun Tanımı: Çocuk Yavuz A. 15 Mart 2020 tarihinde sınıftan kız arkadaşı
B.İ.’nin erkek arkadaşı M.Ç.’yi bıçakla yaralamıştır.
Bilgi Toplanılan Kaynaklar
Ortokul 8. Sınıf öğrencisi olan çocuk Yavuz A. ile iki görüşme yapılmış olup, bu görüşmeler
22 Mart ve 3 Nisan tarihlerinde Sosyal Çalışmacının Ofisinde, bir saat süreli olarak
yapılmıştır. Bu görüşmeler yüz yüze yapılmış olup görüşme sırasında ofiste kimse
bulunmamıştır. 22 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk görüşmeye sosyal çalışmacı kendini
tanıtarak başlamış, Yavuz A.’ya nasıl olduğu, okul ve ev hayatının nasıl gittiği sorulmuştur.
Yavuz A.’nın sorulara istemsiz şekilde cevap verdiği görülmüştür. Aile ve ev hayatından hiç
söz etmemiştir. Okulda herhagi bir problem olup olmadığı sorulduğunda ise gözlerini
kaçırmış ve bir problem olmadığını ifade etmiştir. Bunun üzerine okul hayatıyla ilgili sorular
sorulmaya devam edilmiş, derslerinin nasıl olduğu, yakın arkadaşının olup olmadığı
öğrenilmeye çalışılmıştır. Yavuz A. ders çalışmayı sevdiğini fakat çalışamadığını ifade
etmiştir. Sınıfta B.İ. adında bir kız arkadaşı olduğunu iyi anlaştıklarını ifade ederken
gülümsediği fark edilmiştir. Yavuz A. B.İ.’nin çok güzel olduğunu onu çok sevdiğini de
söylemiş, fakat B.İ.’nin büyük bir hata yaptığını ona çok kızgın olduğunu eklemiştir. Bu konu
hakkında daha fazla konuşmak istediğini söyleyerek görüşmeyi sonlandırmak istediğini ifade
etmiştir. Görüşme Yavuz A.’nın isteği üzerine sonlandırılmış ve bir sonraki görüşme tarihi
Yavuz A. ile birlikte belirlenmiştir. 3 Nisan 2020 tarihinde yapılan ikinci görüşmede Yavuz
A.’nın ilk görüşmeye oranla daha rahat olduğu fark edilmiştir. Yavuz A. bir süre sessiz
kaldıktan B.İ.’den bahsetmeye başlamıştır, böyle olmasını istemediğini ifade ederken gözleri
dolmuştur. Ardından 15 Mart 2020 tarihinde okulda B.İ. ile buluştuklarını ve B.İ.’ye ona ilgi
duyduğunu söylediğini, fakat B.İ.’nin onu terslediğini ve kendisine hakaret ettiğini, ardından
B.İ.’nin okulu terk ettiğini söylemiştir. Yavuz A. çok öfkelendiğini, B.İ.’yi takip ettiğini, yolda
mahalleden arkadaşı N.O. ile karşılaştığını söylemiştir. B.İ.’nin bir erkekle sarıldığını
gördüğünü, N.O. bunu nasıl sana yapar dediğini Yavuz A.’nın daha çok öfkelendiğini, bu
sırada B.İ. ve M.Ç.’nin onu fark ettiğini ardından tartışma çıktığını, M.Ç.’nin ona hakaret
ettiğini söylemiştir. Çıkan tartışma büyümüş ve M.Ç. Yavuz A.’ya yumruk atmıştır, Yavuz A.
cebindeki bıçağı çıkararak B.İ.’nin arkadaşı M.Ç.’nin karnına sapladığını ve ardından N.O. ile
olay yerinden koşarak uzaklaştıklarını ifade etmiştir. Babası H.A.’nın da annesi Ç.A.’ya
şiddet uyguladığını, annesi Ç.A.’nın babası H.A.’ya onu sevmediği söylediğinde babasının
ona vurduğunu anne Ç.A. şiddet uygulandığında baba H.A.’ya iyi davrandığı için Yavuz A. da
bunun sevgi gösterme yolu olduğunu düşündüğünü, M.Ç.’ye zarar verirse B.İ.’nin onu
seveceğini düşündüğünü ifade etmiştir. Ardından daha fazla konuşmak istemediğini belirtmiş,
bunun üzerine görüşme sonlandırılmıştır.
Çocuk Yavuz A.’nın öğretim gördüğü okula gidilerek okul müdürü, Yavuz A.’nın rehber
öğretmeni, sınıf öğretmeni ve B.İ. ile görüşme yapılmıştır. Görüşülen kişilerin hepsi ile otuz
dakika görüşülmüş olup bu görüşme 23 Mart 2020 tarihinde okulda yapılmıştır. Bu
görüşmeler yüz yüze yapılmış olup, her bir kişi ile ayrı görüşülmüştür, görüşme sırasında
odada sosyal çalışmacı ve görüşülen kişiler dışında kimse bulunmamıştır. Okul müdürü ile
yapılan görüşmede Yavuz A.’nın sorunlu bir çocuk olduğunu, devamsızlık yaptığı, kavga
çıkarmaya meyilli olduğu öğrenilmiştir. Okul Müdüründen, Yavuz A.’nın 5. sınıftayken kavga
çıkardığı, sınıf arkadaşını merdivenlerden ittiği öğrenilmiş, sigara kullanırken yakalandığı ve
bıçak taşıdığı için bir defa uyarı cezası aldığı bilgisine ulaşılmıştır. Sınıf öğretmeni ile yapılan
görüşmede Yavuz A.’nın sınıf arkadaşlarıyla anlaşamadığını, arkadaşlarının onu dışladığını,
Yavuz A. ya kötü kelimlere kullandıklarını ve akran zorbalığı yaptıklarını, sınıf öğrencisi B.İ.
ile iyi anlaştıklarını söylemiştir. Ayrıca matematik dersinde iyi olduğunu zor soruları doğru
yanıtladığını eklemiştir. Rehber öğretmen ile yapılan görüşmede ise Yavuz A. ile yaptığı
görüşmelerde konuşmaktan çekindiğini, neden sigara içtiği öğrenilmek istendiğinde odadan
çıkıp gittiği öğrenilmiştir. Rehber öğretmen devamsızlık için aile ile görüşmek istemiş fakat
aile okula gelmemiştir. B.İ. ile yapılan görüşmede yaralama olayının vuku bulduğu gün Yavuz
A.’nın ona ilgisini itiraf ettiğini söylemiştir. Bunun üzerine B.İ. ona kendisinden uzak durması
gerektiğini, onunla arkadaş olmasının bir hata olduğunu, çok kötü biri olduğunu söylemiş ve
birçok hakaret etmiştir. Bunun üzerine Yavuz A. B.İ.’nin üzerine yürümüş, B.İ. onu itmiş ve
sınıftan uzaklaşmıştır. B.İ. erkek arkadaşının yanına giderken Yavuz A. onu takip etmiş ama
B.İ. bunu fark etmemiştir. M.Ç.’ye sarıldığı zaman Yavuz A. ve arkadaşını görmüş, ona
burada ne işi olduğunu sormuş ve ardından M.Ç. ve Yavuz A. tartışmaya başlamış, en sonunda
M.Ç.’nin kanlar içinde gördüğünü söylemiştir.
Çocuk Y.A.’nın annesi Ç.A., babası H.A. ve diğer üç kardeşi ile birlikte yaşadığı eve bir
kere ziyarette bulunulmuştur. Bu ziyaret 24 Mart 2020 tarihinde yapılmıştır. Görüşme iki saat
sürmüştür, bütün aile üyelerinin olduğu bir odada görüşme yapılmıştır. Eve ziyarette
bulunulacağını bilgisi daha önce verilmiş fakat tarih belirtilmemiştir. Eve yapılan ziyarette
evde bir muftağın, bir oturma odasının ve iki yatak odasının olduğu görülmüş; evin soba ile
ısıtıldığı, çocukların bir odada kaldığı ve evin kira oldduğu öğrenilmiştir. Görüşme
başladığında baba H.A., ağabey U.A. evde değildir, Yavuz A. ve kız kardeş Ö.A. okuldadır.
Anne Ç.A. ile yapılan görüşmede sorulan sorulara cevap vermekten kaçındığı ve yüzünde
morluklar olduğu fark edilmiştir. Anne Ç.A.’ya morlukların sebebi sorulduğunda ve yüzünü
kapıya çarptığını ifade etmiştir. Anne Ç.A.’dan kendi aile ilişkileri ve Yavuz A.’nın okuldan
sonra vaktini nasıl değerlendirdiği hakkında bilgiler alınmıştır. Oğlu Yavuz A.’nın okumak
istediğini, masum olduğunu, aslında hiç böyle bir çocuk olmadığını, mahallede yaşayan
arkadaşlarının buna sebep olduğunu düşündüğünü ifade etmiştir. Görüşme sırasında baba
H.A. ve ağabey U.A. eve gelmiştir. Onlara da Yavuz A.’nın işlediği suç sorulduğunda baba
H.A. ve ağabey U.A. Yavuz A.’yı desteklediği “İyiki yapmış aslan oğlum/kardeşim” gibi
ifadeler kullandıkları görülmüştür. Baba H.A.’nın evde baskın karakter olduğu görülmüştür.
Yavuz A.’nın küçük kız kardeşi Ş.A.’nın kıyafetlerinde yırtıklar olduğu da fark edilmiştir.
Yavuz A. ve Ö.A. okuldan geldikten sonra Yavuz A.’nın davranışları incelendiğinde kız
kardeşleriyle ilgilendiği gözlenmiştir.
25 Mart’ta Yavuz A.’nın ikamet ettiği mahallenin muhtarı ile 30-35 dakikalık bir görüşme
yapılmıştır. Bu görüşme muhtarın ofisinde birebir gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmede
Yavuz A.’nın ailesine Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı ile yardım yapıldığı, baba
H.A.’nın çalışmadığı, anne Ç.A.’nın ise temizliğe gittiği, bu mahallede iki senedir
bulundukları, sorunları olan bir aile oldukları öğrenilmiştir. Anne Ç.A.’nın birkaç ay önce
evden küçük kız Ş.A.’yı alarak evden kaçtığını, Kadın Konukevine sığındığı, fakat baba
H.A.’nın anneyi arayarak sürekli rahatsız ettiği ve eve dönmesi için zorladığı öğrenilmiştir.
Anne Ç.A. daha fazla dayanamayıp eve dönmüştür. Muhtarla yapılan yapılan görüşmenin
ardından Yavuz A.’nın komşuları ile görüşülmüş bu görüşmeler on beş dakika kadar
sürmüştür. Komşularla yapılan görüşmede Yavuz A.’nın yaşadığı evden çığlık ve kavga
sesleri geldiği, anne Ç.A.’nın kendileri ile konuşmadığı öğrenilmiş, Yavuz A. ve ağabey
U.A.’nın daha önce hırsızlık olayına karıştığı bilgisine ulaşılmıştır. Yavuz A.’nın mahalledeki
arkadaşlarının sabıkalı oldukları, aralarında madde kullananların da olduğu, mahallede yaşlı
bireylerin önünü kestikleri ve para istedikleri vermezler ise bıçak ile tehdit ettikleri
öğrenilmiştir. Yavuz A. ve mahalledeki arkdaşlarının alkol aldıkları bilgisine ulaşılmıştır.
Ankara Emniyeti Çocuk Şube Müdürlüğü’nden Yavuz A. ve ailesinin kayıtları istenmiştir
Bu kayıtlar 26 Mart 2020 tarihinde elimize ulaşmıştır. İncelenen belgelerden elde edilen
bilgilere göre İncelenen belgelerde ise Yavuz A.’nın 11 yaşında iken hırsızlık olayına karıştığı,
bu hırsızlığa ağabey U.A.’nın ve mahalledeki arkadaşlarının zorladığı ve cezai ehliyeti
olmadığı için işlem yapılmadığı öğrenilmiştir. Bu hırsızlık olayında Yavuz A. mahallede
yürüyen bir kadının çantasını alarak kaçtığı ve mahalledeki arkadaşları ile birlikte çantanın
içindeki paraları alıp olay yerinden uzaklaştığı bilinmektedir.
Yavuz A.’nın olaya tanık olan arkadaşı N.O. ile N.O.’nun iletişim bilgileri ve adresi
bilinmediği ve olay yaşandıktan sonra N.O. ortadan kaybolduğu için görüşme yapılamamıştır.
Mağdur M.Ç. ile görüşme yapılmak istenmiş kendisine ulaşılmış fakat M.Ç. görüşmek
istemediğini belirtmiştir.
Değerlendirme
Suça İlişkin Bilgiler
15 Mart 2020 tarihinde saat üç sularında Yavuz A. sınıftan kız arkadaşı B.İ. konuşmak
istemiş ve B.İ.’ye bunu söylemiş, B.İ. de konuşmayı konuşmayı kabul etmiş ve sınıfta
konuşmak için buluşmuşlardır. Yavuz A. B.İ.’ye ona ilgi duyduğunu ve çok sevdiğini
söylemiş, B.İ. ise Yavuz A. ile dalga geçmiş, onu sert bir dille reddetmiştir. Ardından B.İ.
Yavuz A.’yı itip sınıftan uzaklaşmıştır, çok öfkelenen Yavuz A. sıraları tekmelemiş ve sınıftan
çıkarak B.İ.’yi takip etmeye başlamıştır. Yavuz A. B.İ.’yi takip ederken yolda mahalleden
arkadaşı N.O. ile karşılaşmıştır. Yavuz A. arkadaşı N.O.’ya olanları anlatmıştır. B.İ. takip
edildiğini fark etmemiştir. B.İ. erkek arkadaşı M.Ç. ile buluşmuş ve ona sarıldığı anda Yavuz
A.’yı görmüştür, Yavuz A. bu görüntüyü görünce çok öfkelenmiş, N.O. ise Yavuz A.’ya B.İ.
sana nasıl bunu yapar diye söylenmektedir. Yavuz A.’nın öfkesi artmış, B.İ. ve M.Ç. ile
tartışmaya başlamış, M.Ç. Yavuz A.’ya hakaretler etmiş ve ona yumruk atmıştır. Bunun
üzerine Yavuz A. cebindeki bıçağı çıkararak M.Ç.’nin karnına saplamıştır. M.Ç. yere yıkılmış,
B.İ. yardım istemeye çalışırken, Yavuz A. ve N.O. koşarak uzaklaşmış, uzaklaşırken N.O.
Yavuz A.’ya ‘Helal olsun sana.’ gibi ifadeler kullanmıştır. Yavuz A. olay ardından evine
gitmiş ve babasına olayı anlatmıştır. Babası ise onu tebrik etmiştir.
Hastaneden alınan bilgilere göre M.Ç. yaşadığı yaralama olayı sonucunda yara kısa sürede
tedavi edilebilmiştir. Bıçak yarasının derin olmadığı ve M.Ç.’nin günlük hayatında herhangi
bir soruna sebep olmayacağı Adli Tıp tarafından belirtilmiştir. Yara kısa sürede tedavi edilmiş
olup M.Ç. istirahat etmesi için eve gönderilmiştir.
Yavuz A.’nın hırsızlık olayına karışmasına ağabey U.A.’nın ve mahalledeki arkadaş
grubunun sebep olduğu, onu hırsızlık yapması için zorladığı, yapmazsa şiddet göreceği için
yapmak zorunda kaldığı görülmüştür. Yavuz A. ile yapılan görüşmelerde Yavuz A.’nın
yaşadığı mahalledeki arkadaşları, ağabeyi ve babası tarafından suça sürüklendiği, böyle bir
ortamda büyümüş olması Yavuz A.’yı etkilemiştir. Yapılan görüşmelerde Yavuz A. aslında
insanlara zarar vermek istemediğini, fakat kabul edilmek için yaptığını ifade etmiştir. Yaptığı
suçlar dolayısıyla üzgün olduğu anlaşılmıştır.
Yavuz A.’nın işlediği suçun olumsuz yönlerinin farkında olmadığı, işlediği suçlar ailesi
tarafından desteklendiği için farkına varamadığı görülmüştür. Yaralama suçunun motivasyonu
öfkesini kontrol edememesi, B.İ.’nin ona kötü davranması, ailesinde şiddet olgusunu görmesi,
mahalle arkadaşları ile kurduğu ortamda suç olgusunun olması Yavuz A.’yı etkilemiştir.
Bireysel Özellikler
Yavuz A. orta ergenlik döneminde olan bir çocuk olup yaşının gerektirdiği fiziksel
gelişimdedir. Herhangi bir sağlık problem bulunmadığı bilinmektedir. Yaşadığı ergenlik
döneminin etkisi ile akranları tarafından kabul edilme isteği bulunmaktadır. Fakat okuldaki
arkadaşları sorunları vardır. Bu eksikliği mahalledeki arkadaşları ile gidermeye çalışmıştır.
Mahallede arkadaşları sigara, alkol ve madde kullanmaktadır. Yavuz A. kendisini o ortama ait
hissedebilmek adına sigara kullanmaya başlamış ve mahalle arkadaşları ile alkol kullanmıştır.
Kendini bir ortama ait hissetmek ve akran grupları ile anlaşmak orta ergenlik dönemindeki
ergenler için çok önemlidir. Bu sebeple Yavuz A.’da kendini kabullendirmek adına suç işleme
davranışında bulunduğu gözlemlenmiştir. Yavuz A.’nın duygularını ifade etmekte zorlandığı,
öfke kontrolünün olmadığı, çekingen bir çocuk olduğu fark edilmiştir.
Aileye ve Yaşanılan Çevreye İlişkin Bilgiler
Y.A.’nın yaşadığı mahallede suç vakalarının yaşandığı, bir grup genç ve çocuğun mahallede
yaşayan insanların önünü kestikleri, hırsızlık olaylarının olduğu, madde bağımlısı olan
gençlerin olduğu, sigara ve alkol kullanımının da yoğun olduğu bir mahalledir. Yavuz A.’nın
arkadaş çevresinin de mahallede olması Yavuz A.’yı bu yöne kaymasına sebep olmaktadır,
Yavuz A.’nın alkol ve sigara kullandığı, madde deneyiminin olmadığı bilgisine ulaşılmıştır.
Yaşadığı çevre ve aile ortamı Yavuz A.’yı etkisi altına almış ve onu suça sürüklemiştir.
Ağabey U.A.’nın Yavuz A.’yı hırsızlık yapmaya zorlaması, şiddet görmekle tehdit edilmesi
Yavuz A.’yı yapmak zorunda bırakmıştır. Yavuz A. mahalledeki arkadaşları ile yaşlı
kadınların ve adamların önünü keserek para istedikleri bilinmektedir.
Anne Ç.A. ve baba H.A. 08.08.2001 tarihinde Çorum’da evlenmiş, 2002 yılında baba
H.A.’nın işi dolayısı ile Ankara’ya göç etmişlerdir. Şu anda yaşadıkları mahalleye ise 2 sene
önce taşındıkları, baba H.A.’nın bir yıldır işsiz olduğu daha öncesinde ise güvenlik olarak bir
şirkette çalıştığı, anne Ç.A.’nın ise şu an evlere temizliğe gittiği, daha öncesinde çalışmadığı
öğrenilmiştir. Oturdukları evin kira olduğu ve herhangi bir sağlık güvencelerinin olmadığı
bilinmektedir. Yavuz A.’nın ağabeyi U.A. 17 yaşında olup, okula devam etmemekte, bir oto
tamircisinde çalışmaktadır. Yavuz A. 14 yaşındadır ve 8. sınıfa devam etmektedir. Yavuz
A.’nın kız kardeşi Ö.A. 10 yaşındadır ve eğitimine devam etmektedir. Yavuz A.’nın küçük kız
kardeşi Ş.A. 3 yaşındadır ve evde bakılmaktadır. Ailenin sosyoekonomik durumu iyi değildir.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfından ayni ve nakdi yardım almaktadırlar. Yavuz
A.’nın kız kardeşi Ö.A.’nın da devamsızlık durumunun fazla olduğu bilinmektedir.
Aile içi ilişkilere bakıldığında baba H.A.’nın ev içinde baskın karakter olduğu, Yavuz A.’nın
verdiği bilgilere göre H.A.’nın eşi Ç.A.’ya şiddet uyguladığı bilinmektedir. Ek olarak eve
ziyaret yapıldığında görüldüğü üzere anne Ç.A.’nın yüzünde morluklar olması, mahalle
muhtarından alınan bilgiye göre anne Ç.A.’nın evi terk etmesi ve Kadın Konukevine
sığınması ve geri dönmesi için tehdit edilmesi, komşulardan alınan bilgiye göre evden gelen
kavga ve çığlık sesleri evde bir fiziksel şiddetin söz konusu olduğu görülmektedir. Anne Ç.A.
ve baba H.A.’nın sorunları olduğu anlaşılmaktadır. Yavuz A.’nın kız kardeşlerine düşkün
olduğu yapılan ev ziyaretinde fark edilmiştir. Ağabey U.A.’nın eve geldiğinde aileden kimse
ile iletişim kurmadığı, aileden kopuk olduğu görülmüştür. Kız kardeş Ö.A.’nın ise ev işlerinde
annesine yardım ettiği fark edilmiştir. Baba H.A.’nın çocuklarla ilgili olmadığı yapılan ev
ziyaretinde görülmüştür. Bakıldığında aile iletişiminin kopuk olduğu görülmektedir.
Ailenin durumuna bakıldığında maddi durumlarının pek iyi olmadığı, evde çocukların
rutubetli bir odada kaldığı, evin ısıtmasının soba ile sağlandığı, anne Ç.A.’nın kazandığı az bir
miktar para ile geçindikleri, sosyal yardımlardan faydalandıkları görülmektedir. Ayrıca ağabey
U.A.’da çalışmakta, fakat ailesine destek olup olmadığı bilinmemektedir. Aynı zamanda
küçük kız kardeş Ş.A.’nın olması gerekenden daha zayıf olduğu ve kıyafetlerinin birçok
kısmının yırtık olduğu görüşmüştür. Ailenin sosyo-ekonomik sorunlarının çözülmesi için baba
H.A.’nın iş bulmasında yardım edilebilir, evde küçük bir çocuk olduğu için anne Ç.A.’nın
evden yapabileceği bir iş bulunabilir.
Anne Ç.A ve baba H.A.’nın aileleriyle ilişkileri incelendiğinde anne ve babanın aile
ilişkilerinde sorunlar olduğu görülmektedir. Anne Ç.A.’nın ailesi tarafından reddedildiği ve
ailesinden kimse ile görüşmediği öğrenilmiştir. Baba H.A.’nın ise ailesiyle yaşadığı arsa
sorunları nedeniyle görüşmediği, baba H.A. ailesi ile görüşmeye kalktığında tartışmalar
çıktığı, en son yaşanan tartışmada H.A.’nın erkek kardeşinin H.A. tarafından yaralandığı
öğrenilmiştir. Bu olay H.A. ve ailesi tarafından saklanmış olup, daha sonra H.A.’nın kardeşi
hastaneye gittiğinde ortaya çıkmıştır, kardeş şikayetçi olmayınca herhangi bir işlem
yapılmamıştır. Bu yaralama olayı yaşandığında Yavuz A. ve ağabey U.A.’da baba H.A.’nın
yanında olduğu öğrenilmiştir.
Baba H.A. ve ağabey U.A.’nın yaşanan yaralama olayında Yavuz A.’yı desteklediği “İyiki
yapmış aslan oğlum/kardeşim.” Söylemleri ile destekledikleri ve savundukları görülmüştür.
Baba ve ağabey bu durumdan rahatsızlık duymak yerine gurur duymuşlardır. Bu şekilde
Yavuz A.’nın yaptığı suçu bir gurur kaynağı olarak görmesine sebep olmuşlardır. Anne Ç.A.
ise oğlunun bir insanın canını yakacak birisi olarak düşünmediği, onu yönlendirenin
mahalledeki arkadaşlarının olduğu düşünmektedir. Görüldüğü üzere Yavuz A.’nın işlediği suç
hakkında ailesi farklı düşüncelere sahiptir.
Okul, Arkadaş ve Boş Zamanları Değerlendirmeye İlişkin Bilgiler
Okul müdürü, sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen ile yapılan görüşmeler kapsamında Yavuz
A.’nın okula gitmek istemediği anlaşılmıştır. Okulda akran zorbalığına ve kötü sözlere maruz
kaldığı, arkadaş çevresinin kalabalık olmadığı sadece bir arkadaşının olduğu görülmektedir.
Yavuz A.’nın okulda kavgaya meyilli olduğu, tartışmalar çıkardığı öğrenilmiştir. Sınıf
öğretmeninden alınan bilgiye göre matematik dersine ilgili olduğu ve zor soruları yanıtladığı
öğrenilmiştir.
Anne Ç.A.’dan alınan bilgilere göre Yavuz A. baba H.A. ve ağabey U.A. evde olmadığında
ders çalışmaktadır ve eğitimine devam etmek istemektedir. Fakat baba ve ağabey Yavuz
A.’nın üstünde baskı oluşturmaktadır. Yavuz A. sık sık mahalledeki arkadaş grubu ile
görüşmektedir. Bu arkadaş grubu ile alkol ve sigara kullanmaktadır. Kendini bir gruba ait
hissetme güdüsü Yavuz A.’nın alkol ve sigara kullanmasına sebep olmaktadır.
Suçun Ortaya Çıkışı ve Cezai Sorumluluk
Yavuz A.’nın işlediği suç çevresi ele alınarak incelendiğinde suçun kaynağının Yavuz A.’nın
yaşadığı aile ve içinde bulunduğu arkadaş grubu olduğu görülmektedir. Yavuz A.’nın şiddet
olgusunu evde iyi bir olgu olarak görmesi, arkadaş grubu içinde suç ile ilgili kavramlara
maruz kalması ve suç olgusunu burada öğrenmesi yaralama olayının kaynakları arasındadır.
Baba H.A.’nın kendi kardeşini yaralamasını gören Yavuz A. bu olayı kendine örnek alabilir,
çünkü bir çocuğun örnek aldığı insanlar anne ve babasıdır, bir çocuk ebeveynlerinde ne görür
ise onu yapmaya meyillidir. Yani babanın yaralama suçu da Yavuz A.’nın suç işlemesinde
etkili olabilir. 15 Mart günü B.İ. ile yaşadığı tartışma ve bunun üzerine onu M.Ç. ile görmesi
Yavuz A.’nın daha çok öfkelenmesine sebep olmuştur. Olay sırasında Yavuz A.’nın yanında
mahalleden arkadaşı N.O.’nun bulunması ve ona öfkelendirecek sözler söylemesi ve onu
desteklemesi Yavuz A.’ya suçu işleme gücü vermiştir. Bunun üzerine Yavuz A. öfkesini
kontrol edemeyerek M.Ç.’yı bıçakla yaralamıştır.
Yavuz A. 14 yaşında olduğu için cezai ehliyete sahiptir, Yavuz A.’nın ceza almak yerine onu
topluma kazandırma çalışmaları yapılmalıdır. Yavuz A. işlediği suçun farkında olmakla
birlikte suçu B.İ.’yi korumak için işlediği için iyi olduğunu düşünmektedir. Yavuz A.
büyüdüğü ortam nedeni ile suçun ne anlama geldiğini bilmemektedir. Suçun farkında olsa bile
bunun iyi bir şey olduğunu düşünmektedir. M.Ç.’ye zarar verirse B.İ.’nin ona ilgi duyacağını
düşündüğünü ifade etmiştir. Yavuz A.’nın düşünce yapısının sağlıklı işlemediği
görülmektedir.
Müdahale
Müdahale Planı
Yavuz A.’nın ailesinin yaşadığı sorunlar ve çocuk yetiştirme konusunda yaptıkları yanlışlar,
okulda yaşadığı akran zorbalığının, arkadaş çevresinin, B.İ. ve M.Ç. ile yaşadığı sorunlar
Yavuz A.’nın suça sürüklenmesine sebep olmuştur. Ailesel sorunlarının çözümü için, Yavuz
A.’nın işlediği suçlar nedeniyle etkilenen gelişimini ve psikolojisini tedavi etmek ve Yavuz
A.’yı topluma kazandırılması ve rehabilite edilmesi için; 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu
5. Maddesi gereğince aileye çocuk yetiştirme konusunda Danışmanlık Tedbiri ve maruz
kaldığı olaylar sonucu ruh sağlığını korumak amacıyla Sağlık Tedbiri uygulanması
gerekmektedir. Yavuz A.’nın okulda maruz kaldığı akran zorbalığının ve devamsızlık sorunun
çözümü için Okul Yönetimi ile birlikte multidisipliner çalışmalar yapılmalıdır. Yavuz A.’nın
arkadaşları ile kaynaşması için okulda turistik geziler, piknik/mangal, ağaç dikme gibi ve
benzeri etkinlikler düzenlenmelidir.
Türk Ceza Kanununun;
“29. Maddesine göre haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin etkisi
altında suç işleyen kimseye, verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir.
86. Maddesinin birinci fıkrasına göre Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının
ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası
ile cezalandırılır. Aynı Maddenin ikinci fıkraısna göre kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki
etkisinin basit bir tıbbî müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması hâlinde, mağdurun
şikâyeti üzerine, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.”
Belirtilen maddeler sonucunda Yavuz A.’nın ‘kasten yaralama’ ve ‘basit yaralama’ suçundan
alabileceği cezalar tahrik indirimine tabii olabilir, bu şekilde alacağı cezanın dörtte üçünü
alabilir. Yavuz A.’nın alacağı ceza beş yıldan az olacaktır ve onbeş yaşını doldurmamıştır bu
gerekçe ile; 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanununun 21. Maddesi “Onbeş yaşını doldurmamış
çocuklar hakkında üst sınırı beş yılı aşmayan hapis cezasını gerektiren fiillerinden dolayı
tutuklama kararı verilemez.” gereğince, Yavuz A.’nın en yüksek yararı düşünülerek
tutuklanma kararının verilmemesi, Yavuz A.’nın topluma kazandırılması ve topluma
uyumunun sağlanması gerekmektedir.
Olası Öneriler
Yavuz A. ile sosyal çalışmacının görüşmeleri devam etmeli ve yaşadığı sorunların çözümü
için Yavuz A.’nın güçlendirilmesi sağlanmalıdır. Yavuz A.’nın annesi Ç.A.’nın maruz kaldığı
fiziksel şiddetin çözülmesi için anne ile görüşmeler ve hakları hakkında bilgilendirme
yapılmalıdır. Anne Ç.A.’nın güçlendirilmesi için sosyal çalışmacı ile görüşmeler yapması
gerekemektedir. Baba H.A. ve anne Ç.A.’nın arasındaki şiddet sorunlarının çözülmesi için
aile danışmanına yönlendirilmelidir. Yaşanan sorular çözülemez ve fiziksel şiddet devam eder
ise tedbirler uygulanmalıdır. 6284 Sayılı Ailenin Korunmasına ve Kadına Karşı Şiddetin
Önlenmesine Dair Kanunun 3. Maddesine göre baba H.A. tarafından şiddet gören anne
Ç.A.’nın korunması ve şiddetin önlenmesi için; kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki
çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uyun barınma yerinin sağlanması, geçici
maddi yardım yapılması, psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve
danışmanlık hizmeti verilmesi, hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine
veya resen geçici koruma altına alınması ve kreş imkanı sunulması gerekmektedir. Anne Ç.A.,
Yavuz A. ve kardeşleri Kadın Konukevine alınabilir, annenin burada mesleki eğitim kurslarına
gitmesi sağlanarak kendini geliştirmesi sağlanmalıdır.
Baba H.A.’nın aileye ekonomik katkı sağlaması için iş bulmasına destek olunmalıdır.
Ağabey U.A.’nın eğitimine devam etmesi için onunla görüşmeler yapılmalı, sorunlarının
çözülmesi için ağabey U.A. ile birlikte çalışılarak çözümler üretilmelidir. Ağabey U.A.
eğitimine devam etmek istemiyorsa meslek kurslarına giderek eğitim alması ve meslek
edinmesi sağlanmalıdır. Ailenin yaşadığı sorunlar çözüldüğünde çocuklar sağlıklı bir aile
ortamında büyüyecek ve topluma kazandırılmış olacaktır.
Sosyal Hizmet Uzmanı * Öğrencisi
Zeynep İSMİ