İNSANİ YARDIM VE GÖNÜLLÜ EĞİTİMİ
Gönüllü sayısı toplum yararına çalışan kurumlar için önemli bir kriterdir. Çünkü gönüllü sayısı fazla olan kurumlar müdahale edilmesi gereken alana daha kolay ve daha fazla kişi ile ulaşabilmektedir. Tabi bu durumu sadece yardımların dağıtılması olarak algılamak doğru olmayacaktır. Aynı zamanda proje ve faaliyetler için fon sağlanması, bağışçı ve yeni gönüllüler kazanılması açısından önem arz etmektedir. Gönüllü sayısının fazla olması her işin iyi ve doğru bir şeklide yapılacağı anlamına gelmemektedir. Önemli olan alan bilgisi olan ya da alanda çalışmaya ve öğrenmeye istekli, nitelikli gönüllülerin olmasıdır. Bir sivil toplum kuruluşu için gönüllü önemli bir faktördür. Örneğin bir doğal afet durumunda o bölgeye yapılacak yardımların ayarlanmasından tutunda, alana gönderilmesi ve dağıtılmasında gönüllü personelin önemli rolleri vardır.
En hassas ve en önemli alan olan insani alanda faaliyet gösteren gönüllü ekiplerin belli nitelik ve becerilere sahip olması önemlidir. Ayrıca kurumların faaliyet alanları doğrultusunda eğitimlere tabi tutulmaları gereklidir. Örneğin; afet durumlarında insani yardım ve acil müdahale sağlayan bir sivil toplum kuruluşu gönüllüsünün temel ilkyardım ve afet bilgisine sahip olması bir zorunluluk olmalıdır ya da toplumsal cinsiyet alanında faaliyet gösteren bir kurumun gönüllüsünün bu alanda bilgi sahibi olmayan kişilerden oluşması alandaki sorunun düzeltile bilirliği önünde bir engel niteliği taşıyabilmektedir. Örneğin travma ya da cinsel tacizle mücadele gibi önemli bir alanda gönüllü olan kişi mağdur konumdaki bireye nasıl yaklaşması gerektiğini bilmezse bu mağdur kişide yeni bir travmayı ya da suçluluk duygusunu açığa çıkarabilmektedir. Kurumlar ve sivil toplum kuruluşları gönüllü personel alırken müdahale alanındaki kişiler ve müdahale şekilleri hakkında belli eğitim ve bilgilendirmelere dâhil etmelidir. Çünkü insani yardım/destek alanı tıpkı bir tıbbi müdahale kadar öneme sahiptir. Nasıl ki doktorun koyduğu yanlış bir teşhis ya da uyguladığı yanlış bir tedavi hastada geri dönülemez ya da yenilenmesi uzun zaman alan sonuçlara yol açabiliyorsa; insani alandaki yanlış bir tespitte olumsuz sonuçlara yol açmaktadır.
Gönüllü Hareketi ve Gönüllülük Okulu sivil toplum duyarlılığı oluşturabilmek ve gönüllü bilincini aşılamak üzere faaliyet göstermektedir. “Gönüllü Hareketi Derneği, 23 Ekim 2009 tarihinde Bursa’da kurulmuştur. Gönüllülük ve gençlik çalışmaları alanında Türkiye’ye öncü ve örnek bir sivil toplum kuruluşu olmak için çalışmaktadır. Gönüllü Hareketi’nin yürüttüğü ya da işbirliği yaptığı projeler ile faaliyetlerde gönüllü olmak üzere başvuru yapmış olan kişiler Gönüllü Eğitim Programı (GEP)’e dahil olurlar.
GEP’in amacı, belki de ilk defa gönüllülük yapacak olan kişileri, gerçekleştirecekleri gönüllü faaliyetler esnasındaki deneyimsel öğrenme ve öğretme sürecine hazırlanmalarını sağlamaktır. Yaygın eğitim metotları gerçekleştirilen eğitimlerde yaşayarak öğrenme esas alınmaktadır.
Gönüllü Eğitim Programı, 4 adımdan oluşmaktadır. Bunlar:
- Gönüllü Oryantasyonu: Gönüllünün, gönüllülük ve sivil toplum alanı konusunda bilgi edindiği ve çeşitli atölye çalışmalarına katıldığı 1 günlük eğitimdir.
- Takım Çalışması ve İletişim Eğitimi: Gönüllülerin kendi arasında diyalog, işbirliği ve iletişim ortamını güçlendirmek ve sürdürülebilir kılmak için içeriği çeşitli atölye çalışmaları ile zenginleştirilmiş 1 günlük eğitimdir.
- Proje Yönetimi Eğitimi: Gönüllünün sosyal sorumluluk faaliyetleri ve projeleri oluştururken veya gerçekleştirirken ihtiyaç duyulacak olan proje döngüsü, kampanya yönetimi ve kaynak geliştirme yöntemleri konusunda bilgi edindiği ve çeşitli atölye çalışmalarına katıldığı 1 günlük eğitimdir.
- Gönüllü Çalışma: Gönüllülük yapmak üzere faaliyetlere katılım gösterilen süredir.”[1]
Gönüllülük okulu projesi; “gençlik ve spor bakanlığı öncülüğünde başlatılmış ve uygulamasını gönüllülük Federasyonu’nun üstlendiği; yıldız teknik üniversitesi, İstanbul üniversitesi, Marmara üniversitesi, medeniyet üniversitesi ve İstanbul teknik üniversitesi öğrencileriyle gerçekleştirilecek bir sosyal sorumluluk projesidir.”[2] Farklı alanlardaki temalarda faaliyetler yürütülmektedir. Gönüllü olan kişiler ilgileri ve bilgi birikimleri doğrultusunda belirlenen temalarda faaliyetlere katılmaktadırlar. Bu durum faaliyet alanında bilgi sahibi olan kişilerin sahada kendini göstermesini sağlamaktadır.
Sosyal Hizmet Uzmanı
Mihriban Sarıkaya
[1] Gönüllü Hareketi, http://www.gonulluhareketi.org/egitimler/ (11.03.2020)
[2] Gönüllü Okulu, https://www.gonullulukokulu.com/ (11.03.2020)