PLANLI DEĞİŞİM SÜRECİ GRUP ÇALIŞMASI RAPORU
KURUMU : Çocuk Koruma İlk Müdahale ve Değerlendirme Merkezi
RAPOR TARİHİ : 22.05.2019
RAPOR NO : 0001
HİZMETTEN YARARLANACAK GRUP ÜYELERİNİN
Adı Soyadı : A.B – B.B – C.B – D.B
Doğ. Yeri-Tarihi : X 1982 – X 1978- X 2004 – X 2002
Cinsiyeti : K – E – E –K
Medeni Durum : EVLİ -EVLİ – BEKAR – BEKAR
Öğrenim Durumu : LİSE – ÜNİVERSİTE – LİSE – LİSE
İşi : EV HANIMI – İŞÇİ – ÖĞRENCİ – ÖĞRENCİ
Grup çalışması başlama ve bitiş tarihi: 07. 05. 2019 – 21.05.2019
Grup çalışmasının yapılma nedeni : AİLE YAPISINDA YAŞANAN İLETİŞİM AKSAKLIKLARININ ÇÖZÜMÜ
1.KABUL VE TANIŞMA:
Okulda rehberlik servisinde yaptığı görüşme sonucunda ailesinin kendisine şiddet uyguladığını ve buna dayanamadığını beyan eden 16 yaşındaki D.B, karakolda ifadesi alındıktan sonra kuruma yönlendirilirken, kurum gözetimine alındıktan sonra ilk görüşme yapılmıştır. Yapılan ilk görüşmede D.B, 17 yaşında olduğunu, akademik durumunun ortalama olduğu, arkadaşları arasında sevilen biri olduğunu, okulun voleybol takımında yer aldığını, ailesinin bunlara rağmen kendisini sürekli kısıtladığını, özellikle babasının çok sinirli birisi olduğunu, kimi zaman fiziksel şiddete maruz kaldığını, bu şiddetin dayanılmaz olduğunu düşündüğü anda okuldaki rehberlik servisine başvurarak her şeyi anlattığını, yurt ortamının kendinin uyabileceği bir yer olduğunu ifade etmiştir.
Ailesinin iletişim bilgileri edinildikten sonra yaşanan durum hakkında telefon aracılığıyla kısa bir özet geçirilerek, D.B’nin yasal işlemler sürecinde kurumda kalacağı aileye bildirilmiştir. Gün içerisinde aile üyelerinin kuruma gelmesiyle aile ile de ilk görüşme gerçekleştirilmiştir. Aile bireylerine ilk olarak yaşanan süreç ile ilgili olarak bilgiler verilirken, aile bireylerinin sorulan sorulara verdiği temel bilgiler kısa notlar halinde kayıt altına alınmıştır. Baba B.B, kızına karşı koruyucu bir tutum içerisinde olduğunu, genel olarak sinirli olduğunu kabul ettiğini ancak kızını sevdiği ve başına bir şey gelmesini istemediği için onu sürekli kısıtla gereği hissettiğini belirtmiştir. Anne A.B ise kızının ev işlerine hiç yardım etmediğini, buna rağmen derslerine de hiç çalışmadığını, sürekli olarak telefonla oynayıp, aile içinde iletişime kapalı olduğunu söylemiştir.
Ailenin diğer çocuğu C.B ise görüşme boyunca kendisine söz hakkı verilmediği zamanlarda gergin ve sıkıldığını belli eden jest ve mimikleriyle dikkat çekmiştir. Kendisinin aile içerisindeki iletişimini tespit konusuna ilişkin, temel bilgileri öğrenmek amacıyla sorular sorulmuştur. C.B, 15 yaşında olduğunu, X Anadolu Lisesi 9. sınıf öğrencisi olduğunu, derslerinin iyi olduğunu, ablasıyla sık sık tartıştığını, ablasının kendisinin her şeyine yorum yaptığını, aşağıladığını belirtmiştir. Baba B.B ise oğlunun senelerdir “mühendis olacağım” demesine rağmen son haftalarda “asker olacağım” diye tutturduğunu, kendisini bu karardan vazgeçiremediğini belirtmiştir. Anne A.B de benzer sorunlar nedeniyle C.B hakkında yakınmalarda bulunmuştur.
Kurumda kalan çocuk D.B’nin de görüşme odasına gelmesiyle, sorunların çözümü adına ortak hareket edilerek yasal çerçeve içerisinde birtakım görüşme yapılması planlanmıştır. Planlama detayları aileye de aktarılarak onay alınmıştır.
2.VERİ TOPLAMA VE ÖN DEĞERLENDİRME
Aile ile haberleşerek ikamet adresine inceleme yapılması amacıyla gidilmiştir. Yapılan incelemede evin düzenli ve temiz olduğu, evde çocukların kendilerine ait odaları olduğu, çocukların yaşına uygun kıyafetlere ve yeterli düzeyde eşyaya sahip olduğu ve evin çocuklar için uygun olduğu gözlemlenmiştir.
Müracaatçı Sistemi:
Aile anne, baba ve 2 çocuk olmak üzere 4 kişiden oluşmaktadır. A.B 37 yaşında, ev hanımı; B.B 41 yaşında, üniversite mezunu ve fabrikada işçi; C.B 14 yaşında X Anadolu Lisesi 9. sınıf öğrencisi; D.B ise 17 yaşında Y Anadolu Lisesi öğrencisidir. D.B, ailesinden şiddet gördüğü iddiasıyla polise başvurmuş, karakolda ifade verdikten sonra Çocuk İlk Müdahale ve Değerlendirme Birimi’ne yönlendirilmiştir. D.B, anne babası ve 14 yaşındaki kardeşi C.B ile birlikte yaşamaktadır.
Hedef Sistem:
D.B ve ailesiyle yapılan görüşme, aile bireyleri arasında birbirlerine karşı yaptıkları hataları fark etmesini sağladı. Ebeveynlerden babanın gün boyu çalışıyor olmasının, çocukların ise gün boyu okulda olmasının ebeveynlerin çocuklarına karşı tutum ve davranışlarını olumsuz etkilediği, bu olumsuzlukların kimi zaman büyük tartışmalara yol açtığı, aile bireyleri arasında yaşanan bu tartışmaların aşılabilecek tartışmalar olduğu, herkesin kendisine belirtilen rol ve görevleri yapması halinde sağlıklı bir iletişimin oluşacağı aileye bildirilmiştir.
Hedef Sistemin Güçlü Yanları:
Aile içerisinde evlilik bağının kuvvetli olduğu ve ebeveynlerin çocuklara karşı sorumluluk ve motivasyonunun güçlü olduğu gözlenmiştir. Çocuklardan D.B; akademik olarak başarılı bir öğrencidir. Ayrıca voleybol oynama konusunda da yetenekli olduğunu bildirmiştir. İletişime açık bir yapısı vardır. Kendisinden istenen davranışların farkında, aile ortamının sağlık bir yapıya bürünmesini isteyen bir tavra sahiptir. Diğer çocuk C.B ise iletişime açık olmakla birlikte suskun bir yapıya sahip, derslerinde başarılı bir öğrencidir. Ayrıca ailede çocuklarının içinde bulunduğu durumdan ötürü üzgün ve bir daha aynı durumun yaşanmaması adına her şeyi yapacaklarını bildiren izlenim yaratmıştır. Aile bireylerinin sorunları çözme konusundaki hassasiyet ve isteği, hedef sistemin, yapılacak planlara uyum sağlayacağını ve müdahalelere katılacağını gösterdi.
3.PLANLAMA VE SÖZLEŞME
Aile bireylerinin yaşadığı sorunları en geniş şekilde ortaya koyması istenerek sorunların ortak listesi hazırlandı.
Hedef Sorunlar
1.Evdeki ortamın çocukları bunaltması.
2.Ebeveynlerin telefon ile oynama konusunda sürekli laf etmesi D.B’yi bunaltıyor.
3.C.B’nin yüksek sesle müzik dinleyip oyun oynaması ve sigara içmesinden aile şikayetçi.
4.Baba B.B’nin ev işleri konusunda sorumsuz davranması evde huzursuzluk yaratıyor.
5 Baba B.B’nin çocuklarına kimi zaman şiddet uyguluyor olmasından aile bireyleri şikayetçidir.
Aileden bir sonraki adımda, problemleri öncelik sırasına koymasını ve en üstteki üç sorunu müdahale odağı olarak belirlemesini istenildi.
Öncelik Sırası:
- Telefon konusunda herkes şikayetçi ve ortak nokta aranıyor.
- Baba B.B’nin çocuklara şiddet uygulamasından herkes şikayetçi.
- Evde iş bölümü yapılmaması anne A.B’yi bunaltıyor.
D.B, evde genellikle ev işlerinden dolayı çıkan tartışmaların sonlandırılması ve telefon konusunda baskı altında olmaması sağlanırsa, daha güçlü hissedeceğini belirtmiştir. Bu tartışmaların sonlanması konusunda kendine de sorumluluklar düştüğünü fark etmiştir. D.B, ailesinin telefon konusunda üzerine fazla gelmemesi ve ev işleri konusunda özellikle anne ve babasının ortak bir karar alması halinde evdeki sorunların çözümü adına önemli bir adım atılacağı ve psikolojik olarak rahatlayacağına inanmaktadır.
Anne A.B, çocukların ders durumundan memnun olduğunu ancak yeteri kadar çalışmadıklarını, sürekli telefonla oynadıklarını düşündüğünü belirtmiştir. Ayrıca baba B.B’nin ev işlerine hiç yardım etmemesinin de kendisini üzen başka bir konu olduğunu belirtmiştir.
Baba B.B ise eve geldiği zaman yorgun olduğunu, ev işlerine o yüzden yardım edemediğini, çocuklarının sürekli olarak telefon ve bilgisayarla oynadığını, bundan rahatsız olduğunu, kimi zaman uyarı olarak şiddet uyguladığını kabul ettiğini bildirmiştir.
Amaç:
- Aile üyeleri arasında tartışılan sorunların çözümü adına sağlıklı bir iletişim ortamının sağlanması
- Ailenin şiddetin çocuklar üzerindeki etkisi konusunda bilgilendirilmesi
- Telefon meselesinin orta yol bulunarak halledilmesi
Amaçta belirtilen konular aile bireylerine sözlü olarak aktarıldı. Aile bireyleri yapılan görüşmelerde kendilerine düşen sorumlukları ve görevleri yerine getireceklerine dair olumlu izlenimler yarattı. Aile sisteminin güçlendirilmesi adına neler yapılacağı, aileye aktarıldı.
4.MÜDAHALE
Ailenin listelediği sorunlar doğrultusunda belirlenen amaçlara göre;
Birinci amaç “aile üyeleri arasında tartışılan sorunların çözümü adına sağlıklı bir iletişim ortamının sağlanması” ile ilgili olarak çocuklar C.B ve D.B, ailesinden beklentilerini aktardı. Bu beklentiler arasında kendilerine düşen görevler ve roller konusunda değerlendirilme yapıldı. Çocukların aileden beklentileri, aileye de bildirildi. Aile de buna karşın çocuklardan beklediği rol ve sorumluları ifade etti. Karşılıklı yapılan değerlendirme ile beraber planlama yapıldı
İkinci amaç “ailenin şiddetin çocuklar üzerindeki etkisi konusunda bilgilendirilmesi’’ ile ilgili olarak ebeveynlere şiddet uygulamasının sonuçlarının çocukların psikolojisi ve ailenin sağlıklı bir ortama kavuşması adına sakıncalı olduğu bildirilmiştir. Aile kendilerine yapılan danışmanlıktan dolayı memnun olduklarını ve her şeyin farkında olarak hareket edeceklerini bildirmiştir. Özellikle baba B.B, yaptıklarından ötürü pişman olduğunu ifade etmiştir.
Son olarak üçüncü amaç ‘’telefon konusunda orta yolun bulunarak konunun halledilmesi’’ ile ilgili olarak, telefon kullanımının çocuklar adına belli bir süreden sonra sakıncalı olduğu belirtilerek, akademik başarıların düşmemesi adına telefon kullanımının azaltması için çocuklara çeşitli örneklerle tavsiyede bulunuldu.
D.B, telefon ile fazla zaman geçirdiğini kabul ederken, dakika başı telefonu bırak denilmesinin kendisini rahatsız ettiğini söylemiştir. Aileye de kızlarının iletişime açık olduğunu, telefon konusunda sürekli olarak yaptıkları söylemlerin ters tepeceğini söylenmiştir. Aile de bu durumu olumlu şekilde karşılamıştır. D.B, ev işleri yapılması gereken zamanda telefonla oynamayacağını bildirirken, aile de D.B’ye onu bunaltmayacaklarını söylemiştir.
C.B ile yapılan ayrı görüşmede derslerinin iyi olduğunun ve iletişime açık olmasının yaşıtlarına göre iyi bir şey olduğu, askerlik yerine akademik alanda kendini yakın hissettiği bir alana yönelmesini konusunda örnekler üzerinden konuşma yapulmıştır. C.B’nin “vatanımı çok sevdiğim için asker olmak istiyorum” sözü üzerine konuya farklı bir yönden bakması adına dünyada gelişmekte olan savunma sistemleri ve mühendislik mesleği üzerinden çeşitli örnekler verilmiştir. C.B konuya bu yönden bakmadığını, artık derslerine çalışacağını bildirmiştir.
5.DEĞERLENDİRME
Yapılan müdahalelerin doğrultusunda çalışmanın sonucunu getiren gelişmeleri ve başarıları bir hafta kadar sonra aile ile yapılan telefon konuşmasında değerlendirildi. Verilen bireysel danışmanlığın işe yaradığı, aile içi iletişimin güçlendiği, D.B’nin eskiye nazaran daha sorumlu hareket ettiği, kardeşi C.B ile tartışma dahi yaşamadığı, evde aile ortamının yeniden canlandığı öğrenildi. D.B’nin voleybol konusunda bir spor kulübüne yönlendirilmesiyle birlikte sosyal olarak da geliştiği ve telefon kullanımının azaldığı öğrenildi. C.B’nin ise kendisini derslere verdiği, halk eğitim merkezine gitmeye başladığı ve akademik olarak yüksek hedefler edindiği öğrenilmiştir.
6.SONUÇLANDIRMA
Kurum bakımında bulunan D.B’nin aileye teslim edilmesi, aile ile yapılan görüşmeler, D.B’nin sosyal olarak voleybol kulübüne yönlenmesi, C.B’nin halk eğitim merkezindeki edebiyat çalışmalarına sonucu farkındalık kazanması gibi nedenler sayesinde aileiçi iletişim güçlenmiştir.
7.İZLEME VE TAKİP
D.B’nin akademik olarak başarılı bir öğrenci olması ile voleybol konusundaki istek ve yeteneği güçlü yönleridir A.B ve B.B’nin evlilik birlikteliklerinin güçlü, ebeveynlik sorumluluk ve motivasyonunun yüksek olması da güçlü bir yandır. C.B’nin ise iletişime açık ve sosyal bir çocuk olması güçlü yanıdır. D.B ve C.B’nin sosyal olarak kendine güveninin yerine gelmesi, evdeki hal ve hareketlerine de olumlu yansıdı. Kardeşlerin ebeveynleri ile olan ilişkileri güçlendi. Telefon kullanımını azaltması ve sorumluluk bilincinin gelişmesi de aileyi memnun etmiştir.
Not: Bu raporda ismi ve hikayesi geçen kişi ve kişiler tamamen hayal ürünüdür. Çalışmanın amacı uygulamalı olarak müdahale planının aşamaları anlatmak ve sorunlara yaklaşımlarda izlenecek yolun kavranmasını sağlamaktır.